دیوارهای بلوکی یکی از رایج‌ترین مصالح ساختمانی در سراسر جهان هستند. با وجود مزایایی مانند سهولت اجرا، قیمت مناسب و تنوع ظاهری، مقاومت این نوع دیوارها در برابر زلزله، به ویژه در مناطق لرزه‌خیز، همواره مورد بحث و بررسی بوده است.
در این مقاله، به بررسی عوامل موثر بر مقاومت دیوارهای بلوکی در برابر زلزله و راهکارهای ارتقای آن می‌پردازیم.
عوامل موثر بر مقاومت دیوارهای بلوکی در برابر زلزله:
نوع بلوک: جنس، ابعاد و شکل بلوک‌ها نقش مهمی در مقاومت آنها در برابر زلزله دارند. به طور کلی، بلوک‌های بتنی توپر و بلوک‌های سیمانی با ابعاد بزرگ‌تر، مقاومت بیشتری در برابر زلزله دارند.
مقاومت ملات: ملات بین بلوک‌ها باید از مقاومت و چسبندگی کافی برخوردار باشد تا بتواند بلوک‌ها را در هنگام زلزله به یکدیگر پیوند دهد و از جدا شدن آنها جلوگیری کند.
آرماتوربندی: وجود آرماتور در داخل دیوارهای بلوکی، به ویژه در گوشه‌ها و محل اتصال دیوارها به سقف و فونداسیون، می‌تواند مقاومت آنها را در برابر زلزله به طور قابل توجهی افزایش دهد.
اتصال دیوارها به سقف و فونداسیون: اتصال صحیح و اصولی دیوارهای بلوکی به سقف و فونداسیون از اهمیت بالایی برخوردار است. عدم اتصال مناسب می‌تواند باعث جدا شدن دیوارها در هنگام زلزله و فرو ریختن آنها شود.
کیفیت اجرا: کیفیت اجرا و رعایت نکات فنی در ساخت دیوارهای بلوکی، از جمله شاقولی بودن دیوارها، تراز بودن بلوک‌ها و پر شدن کامل درزها با ملات، تاثیر مستقیمی بر مقاومت آنها در برابر زلزله دارد.
راهکارهای ارتقای مقاومت دیوارهای بلوکی در برابر زلزله:
استفاده از بلوک‌های با مقاومت بالا:
استفاده از بلوک‌های بتنی توپر با ابعاد بزرگ‌تر و یا بلوک‌های سیمانی با مقاومت فشاری بالا می‌تواند به طور قابل توجهی مقاومت دیوارهای بلوکی را در برابر زلزله افزایش دهد.
استفاده از ملات با مقاومت بالا:
استفاده از ملات با عیار سیمان بالا و مخلوط کردن مواد افزودنی مناسب مانند آهک و ماسه بادی می‌تواند مقاومت ملات و در نتیجه مقاومت دیوارهای بلوکی را افزایش دهد.
آرماتوربندی دیوارها:
آرماتوربندی دیوارهای بلوکی، به ویژه در گوشه‌ها، محل اتصال دیوارها به سقف و فونداسیون و در دهانه‌های بزرگ، می‌تواند به طور قابل توجهی مقاومت آنها را در برابر زلزله افزایش دهد.
استفاده از روش‌های مناسب اتصال دیوارها به سقف و فونداسیون:
استفاده از روش‌های مناسب مانند استفاده از میلگردهای انتظار، نبشی و یا تسمه برای اتصال دیوارهای بلوکی به سقف و فونداسیون، می‌تواند از جدا شدن دیوارها در هنگام زلزله و فرو ریختن آنها جلوگیری کند.
رعایت دقیق نکات فنی در اجرا:
رعایت دقیق نکات فنی در ساخت دیوارهای بلوکی، از جمله شاقولی بودن دیوارها، تراز بودن بلوک‌ها، پر شدن کامل درزها با ملات و استفاده از ابزار و تجهیزات مناسب، می‌تواند کیفیت اجرا را افزایش داده و در نتیجه مقاومت دیوارها را در برابر زلزله ارتقا دهد.
نتیجه‌گیری:
دیوارهای بلوکی می‌توانند در صورت طراحی و اجرای صحیح، به عنوان یک مصالح ساختمانی مقاوم در برابر زلزله مورد استفاده قرار گیرند. با انتخاب بلوک‌های با مقاومت بالا، استفاده از ملات و روش‌های اتصال مناسب، آرماتوربندی دیوارها و رعایت دقیق نکات فنی در اجرا، می‌توان مقاومت دیوارهای بلوکی را در برابر زلزله به طور قابل توجهی افزایش داد.
نکات مهم:
در مناطق لرزه‌خیز، استفاده از مصالح و روش‌های ساخت و ساز مقاوم در برابر زلزله از اهمیت بالایی برخوردار است.
قبل از ساخت و ساز در مناطق لرزه‌خیز، باید با یک مهندس عمران یا متخصص سازه مشورت کرد تا از طراحی و اجرای صحیح سازه مطمئن شد.
رعایت مقررات ملی ساختمان و آیین‌نامه‌های زلزله‌نگاری در ساخت و ساز الزامی است.
یکی از موارد مهم در استحکام دیوار های بلوکی استفاده از میلگرد بستر است
